Lijfrente: Vaak gestelde vragen

Senioren kiezen vaak voor een verkoop op lijfrente omdat dit de mogelijkheid biedt om een aanzienlijke som te ontvangen en een geïndexeerde en onbelaste maandelijkse rente.
De voordelen van lijfrente voor de verkoper:

• Een kapitaal dat onmiddellijk beschikbaar is
• Een regelmatige en gegarandeerde rente, aanvullend op het pensioen
• Thuis kunnen blijven wonen (bewoonde lijfrente)
• Geen zorgen over het beheer van huurders (vrije lijfrente)
• Een bescherming tegen inflatie dankzij de indexeringen
• Omkeerbaarheid of aanwas van de betaling van de rente tegen 100%
• Geen betalingen aan een vastgoedkantoor

• De handelswaarde van het goed
• De leeftijd van de verkoper(s)
• De waarde van het boeket
• Het aantal verkopers
• De beperking van de looptijd van de rentebetaling
• Verkoop in blote of volledige eigendom
• De rentevoeten

Nee, de rente is belastingvrij indien die gestort wordt door een particulier. De rente is het resultaat van een vastgoedverkoop die niet belast wordt. In de ogen van de fiscus is dit dus geen inkomen.
Indien de koper echter een rechtspersoon is, wordt de rente momenteel belast met 30% van 3% van het afgestane kapitaal. In dat geval moet de rechtspersoon een bijkomende rente betalen aan de verkoper ter compensatie van deze belasting.

Het boeket is een bedrag dat de koper betaalt aan de verkoper bij de ondertekening van de authentieke akte. Dit is een soort voorschot op de verkoopprijs. Merk op dat hoe groter het boeket is, hoe lager de rente en omgekeerd.

Dan moeten de erfgenamen en rechthebbenden de rente blijven betalen tot de einddatum voorzien in de akte.
Kopers met jonge kinderen raden we aan om een levensverzekering af te sluiten die de betaling van de rentes bij overlijden dekt.

Indien een van de echtgenoten overlijdt, wordt het volledige bedrag van de rente betaald aan de overlevende echtgenoot. Dan spreken we van “omkeerbare rente” of omkeerbaarheid van de rente.

In de overeenkomst is een ontbindende voorwaarde opgenomen, of het uitdrukkelijk commissoir beding, die bepaalt dat de verkoop nietig is indien de rente niet betaald werd binnen 2 maanden na de vervaldatum en na een zonder gevolg gebleven ingebrekestelling. De verkoper mag dan alle ontvangen stortingen houden bij wijze van schadevergoeding.
Indien dit zou gebeuren, zal de koper de lijfrenteovereenkomst gewoonlijk doorverkopen om zichzelf niet in zware financiële moeilijkheden te brengen.

• Verkoop op lijfrente in volledige eigendom = Vrije lijfrente
  De verkoper draagt de volledige eigendom van het goed over na betaling van een prijs, deels omgezet in een boeket en een resterend bedrag in de vorm van rentes. Deze rentes zijn geïndexeerd en onbelast.
  In dit geval hoeft de verkoper geen herstellingen of andere kosten meer te betalen en ook geen taksen.
• Verkoop van de blote eigendom met behoud van vruchtgebruik = bewoonde lijfrente
  De verkoper behoudt het vruchtgebruik van de woning, gewoonlijk levenslang. Hij kan hier zelf blijven wonen of de woning verhuren en de huurgelden innen.
  De kopers kunnen pas over het goed beschikken na overlijden van de verkoper(s).
• Verkoop op lijfrente van de volledige eigendom met behoud van een recht van gebruik en bewoning
  De verkoper blijft in de woning wonen, maar mag die niet verhuren indien hij vervroegd verhuist. Bij ontruiming van het goed wordt gewoonlijk een bijkomende rente voorzien (opzegging van 3 maanden en officiële bekrachtiging van vertrek bij de notaris).

Om de koopkracht van de verkoper te garanderen, worden de rentes geïndexeerd op basis van de gezondheidsindex. Er kan een beperking van de indexering voorzien worden of een vast jaarlijks percentage vastgelegd worden (bijvoorbeeld 2% per jaar). Dit alles moet afgesproken worden door de partijen.

Bij een verkoop van de volledige eigendom zijn alle kosten van werkzaamheden voor rekening van de koper. Bij een verkoop van de blote eigendom zijn alle onderhouds- en herstellingswerkzaamheden voor rekening van de verkopers. Enkel grootschalige herstellingen aan het dak of de structuur van het gebouw zijn ten koste van de kopers (burgerlijk wetboek art. 606), zoals terrassen, vervanging van de liften, vervanging van de verwarmingsketel.

Bij een vrije lijfrente is de onroerende voorheffing ten laste van de koper.
Bij een bewoonde lijfrente betaalt de verkoper de onroerende voorhefing.

De koper moet de aktekosten, registratierechten en honoraria van de notaris betalen.
De honoraria van het vastgoedkantoor zijn ook ten koste van de koper.
Deze kosten worden berekend op basis van de waarde pro fisco.

Verkoop op lijfrente binnen de familie wordt afgeraden want zo ontstaat het risico van een herkwalificatie door de belastingdienst in geval van overlijden.
Volgens artikel 11 van het Wetboek der successierechten:
" De roerende of onroerende goederen, die door de overledene ten bezwarende titel werden verkocht of afgestaan, worden, voor de heffing van het uit hoofde van de nalatenschap van de overledene eisbaar successierecht en eisbaar recht van overgang bij overlijden, geacht deel uit te maken van zijn nalatenschap en als legaat te zijn verkregen door de verkrijger of door de overnemer, indien, naar luid van de overeenkomst, de overledene zich een vruchtgebruik heeft voorbehouden of de overlating, te zijnen bate, hetzij van het vruchtgebruik van een ander goed, hetzij van elk ander levenslang recht heeft bedongen, tenzij het wordt bewezen dat verkoop of afstand niet een bedekte bevoordeling is ten behoeve van de verkrijger of van de overnemer."